به گزارش راهبرد معاصر؛ آخرین اخبار از ساماندهی نیروهای شرکتی نشان میدهد که روند بررسی طرحهای مربوط به تعیین تکلیف وضعیت استخدامی این قشر وارد مراحل جدیتری شده است؛ اقدامی که به گفته مسئولان میتواند زمینهساز رفع تبعیضهای شغلی و افزایش رضایتمندی نیروهای مشغول در دستگاههای اجرایی باشد.
در هفتههای اخیر موضوع ساماندهی نیروهای شرکتی بار دیگر به یکی از بحثهای اصلی در دولت و مجلس تبدیل شده است. این موضوع که سالهاست مطالبه اصلی کارکنان دستگاههای اجرایی محسوب میشود، اکنون با طرح دو پیشنهاد مشخص برای تبدیل وضعیت وارد مرحله تازهای شده است. بر اساس اطلاعات منتشرشده، یکی از پیشنهادها تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی بر اساس مدرک تحصیلی و در قالب قرارداد کار معین بود و دیگری، پرداخت مستقیم حقوق و مزایا از خزانه بدون توجه به مدرک تحصیلی افراد. این پیشنهادات در آخرین جلسه کمیسیون مدیریت و سرمایه انسانی دولت مطرح شد و مقرر گردید برای تصمیمگیری نهایی به هیأت دولت ارسال شود.
ساماندهی نیروهای شرکتی خواسته اصلی هزاران کارمند و کارگر دستگاههای دولتی است که سالها با دغدغههای شغلی، حقوق ناکافی و نبود امنیت کاری دست و پنجه نرم کردهاند. این نیروها به دلیل حضور شرکتهای واسطه و پیمانکاری همواره با مشکلاتی از جمله تأخیر در پرداخت حقوق، عدم شفافیت در قراردادها و نبود مزایای کافی مواجه بودهاند. دولت چهاردهم اعلام کرده که مصمم است این موضوع را به سرانجام برساند و عدالت استخدامی را در دستگاههای مختلف برقرار کند. از نگاه کارشناسان، حذف شرکتهای واسطه و انعقاد قرارداد مستقیم میتواند نقطه عطفی در اصلاح نظام اداری کشور باشد.
علاالدین رفیعزاده، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، درباره جزئیات این طرحها توضیح داده است. بر اساس گفتههای او، پیشنهاد اول این بود که افرادی که دارای مدرک دانشگاهی هستند در قالب قرارداد کار معین مشغول به کار شوند و کسانی که تحصیلات دانشگاهی ندارند و تنها مدرک دیپلم یا زیر دیپلم دارند، طبق ماده 124 قانون مدیریت خدمات کشوری بهعنوان کارگر مشغول فعالیت شوند. در مقابل، پیشنهاد دوم پرداخت مستقیم حقوق و مزایا به تمامی نیروهای شرکتی از خزانه بود. این روش موجب میشد قبل از انتقال پول به شرکتهای تأمین نیرو، حقوق کارکنان بهطور مستقیم به حسابشان واریز شود.
در نهایت پس از بررسیهای انجام شده، سناریوی دوم که بر ادامه فعالیت شرکتهای واسطه تاکید داشت از دستور کار خارج شد. نمایندگان مجلس و اعضای کمیسیون اجتماعی تأکید کردند که حفظ شرکتهای واسطه به معنای بازگشت به نقطه صفر و بینتیجه بودن تمام تلاشهاست. به همین دلیل مقرر شد دولت بر سناریوی اول یعنی حذف شرکتهای واسطه و انعقاد قرارداد مستقیم با نیروهای شرکتی تمرکز کند. این تصمیم با استقبال بسیاری از کارکنان و نمایندگان همراه شد و امیدها را نسبت به آینده شغلی نیروهای شرکتی افزایش داد.
برای بررسی دقیقتر موضوع، کمیتهای سه جانبه متشکل از سازمان اداری و استخدامی، سازمان برنامه و بودجه و معاونت حقوقی ریاست جمهوری تشکیل شد. وظیفه این کمیته بررسی ابعاد مختلف ساماندهی نیروهای شرکتی و ارائه راهکارهای عملیاتی بود. طی چهار جلسهای که تاکنون برگزار شده، مقرر شد سامانهای تحت عنوان «سایر» راهاندازی شود تا تعداد دقیق نیروهای شرکتی مشخص گردد. طبق آمار ارائه شده تاکنون حدود 700 هزار نفر در این سامانه ثبت شدهاند و پیشبینی میشود نزدیک به 200 هزار نفر دیگر نیز به این آمار اضافه شوند.
برای روشنتر شدن روند بررسیها، دو سناریوی اصلی که در جلسات اخیر مطرح شده بودند در جدول زیر آورده شده است:
سناریو | جزئیات | وضعیت نهایی |
---|---|---|
سناریوی اول | حذف شرکتهای واسطه و انعقاد قرارداد کار معین با نیروهای شرکتی بر اساس مدرک تحصیلی | مورد تأیید دولت و مجلس |
سناریوی دوم | باقی ماندن شرکتهای واسطه و پرداخت مستقیم حقوق به نیروها از سوی دستگاه اجرایی | از دستور کار خارج شد |
کارشناسان معتقدند اجرای سناریوی اول علاوه بر ایجاد امنیت شغلی برای نیروهای شرکتی، هزینههای سربار دولت را نیز کاهش میدهد. شرکتهای واسطه همواره بخش قابل توجهی از منابع مالی را به خود اختصاص میدادند و باعث میشد حقوق و مزایای نیروها با تأخیر یا کسری پرداخت شود. اکنون با تصمیم دولت مبنی بر انعقاد قرارداد مستقیم، این هزینههای اضافی حذف خواهد شد و کارکنان با انگیزه بیشتری به فعالیت خود ادامه میدهند. همچنین این اقدام به شفافیت در نظام استخدامی کمک میکند و مانع از سوءاستفادههای احتمالی خواهد شد.
احمد فاطمی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، با اعلام خبر حذف شرکتهای واسطه، تأکید کرد که به زودی شاهد اجرای طرح تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی خواهیم بود. او افزود که مجلس شورای اسلامی از ابتدا خواستار انعقاد قرارداد مستقیم با نیروهای شرکتی بوده و خوشحالیم که دولت نیز در همین مسیر قرار گرفته است. فاطمی اشاره کرد که این تصمیم به معنای تحقق یکی از مهمترین مطالبات نیروهای شرکتی و کارکنان دستگاههای اجرایی است.
طبق دادههای موجود، در حال حاضر بیش از 700 هزار نفر به عنوان نیروی شرکتی در دستگاههای دولتی مشغول به کار هستند. این رقم نشاندهنده گستردگی موضوع و اهمیت ساماندهی آن است. بر اساس پیشبینیها ممکن است تعداد این افراد به 900 هزار نفر نیز برسد. این حجم بالا از نیروهای شرکتی بیانگر ضرورت وجود یک تصمیم قاطع و سریع برای ساماندهی آنهاست. چرا که هرگونه تعلل در این زمینه میتواند نارضایتی گستردهای در میان کارکنان ایجاد کند.
کارشناسان حوزه مدیریت منابع انسانی بر این باورند که ساماندهی نیروهای شرکتی میتواند به تحول اساسی در نظام اداری کشور منجر شود. وقتی امنیت شغلی نیروها تضمین شود، بهرهوری آنها افزایش یافته و کیفیت خدمات به مردم نیز بهبود مییابد. همچنین حذف واسطهها موجب کاهش بوروکراسی و تسهیل فرآیندهای اداری خواهد شد. این موضوع در نهایت به نفع دولت، کارکنان و مردم خواهد بود.
یکی از مشکلات اصلی نیروهای شرکتی در سالهای گذشته تاخیر در پرداخت حقوق و مزایا بوده است. در بسیاری از موارد این نیروها مجبور بودهاند ماهها منتظر دریافت دستمزد خود بمانند. با اجرای طرح جدید و واریز مستقیم حقوق از خزانه به حساب کارکنان، این مشکل برطرف خواهد شد. چنین اقدامی علاوه بر ایجاد دلگرمی، موجب افزایش اعتماد نیروها به دولت نیز میشود.
با توجه به تصمیم دولت چهاردهم و اعلام رسمی نمایندگان مجلس، انتظار میرود که طی ماههای آینده فرآیند ساماندهی نیروهای شرکتی وارد مرحله اجرایی شود. اگرچه هنوز زمان دقیق اجرای کامل این طرح مشخص نیست، اما شواهد نشان میدهد که دولت قصد دارد تا پیش از پایان سال جاری، بخشی از این تصمیمات را عملیاتی کند. در این صورت، بخش زیادی از نیروهای شرکتی میتوانند امیدوار باشند که آینده شغلی روشنی پیش روی آنها قرار دارد.
ساماندهی نیروهای شرکتی یکی از مهمترین تصمیمات دولت در حوزه منابع انسانی است که میتواند سالها مشکلات و دغدغههای کارکنان را پایان دهد. حذف شرکتهای واسطه، انعقاد قرارداد مستقیم و تضمین امنیت شغلی از جمله دستاوردهای اصلی این طرح خواهد بود. اکنون باید منتظر ماند و دید دولت در هفتههای آینده چه زمانبندی دقیقی برای اجرای این طرح اعلام خواهد کرد و آیا سرانجام کام نیروهای شرکتی همانگونه که وعده داده شده، شیرین خواهد شد یا خیر.